یادی از آیت الله علامه فاضل شربیانی

شیخ محمد بن فضلعلی بن عبدالرحمان بن فضلعلی مشهور به فاضل شربیانی از مراجع امامیه بود که مرجعیت را پس از میرزای شیرازی بر عهده داشت. پسوند شربیانی وی را به یک شهر کوچک از توابع شهرستان سراب در آذر بایجان به نام شربیان میرساند که هم اکنون شهر را به نام وی گذاشته اند که در محل ورودی شهر مجسمه ای از ایشان نصب کرده اند

آیت الله العظمی علامه فاضل شربیانی 

 

زندگی نامه

علامه فاضل شربیانی در صبحگاه روز جمعه ۱۸ رمضان سال ۱۲۴۸ ه. ق. (و همچنین گفته شده است در سال ۱۲۴۸ یا ۱۲۴۵ ه. ق) در شهر شربیان از توابع آذربایجان شرقی متولد و خواندن قرآن و کتابت و صرف و نحو و منطق و معانی و بیان و مقدمات علوم اسلامی را در زادگاه خود آموخت.

ایشان سپس برای ادامه تحصیل به تبریز منتقل و فقه و اصول را نزد علمایی چون میرزا مهدی آقا قاری مجتهد وآقا غفار مجتهد مرندی و میرزا باقرآقا مجتهد یاد گرفتندوسپس در سال ۱۲۷۳ ه. ق. به نجف اشرف مهاجرت کردند. در آن زمان، ریاست عامه و مرجعیت تامه با علامه شیخ مرتضی انصاری بود.

علامه فاضل شربیانی و شیخ محمدحسن مامقانی از برجسته ترین شاگردان سید حسین کوه کمری هستند. ایت الله فاضل شربیانی بعد از مرگ استادش سید حسین کوه کمری به کلاس‌های علامه خوانساری رفت و بعد از مرگ علامه خوانساری در بحث و تدریس مستقل شد.

علامه فاضل شربیانی بعد از مرگ میرزا محمد شیرازی از برجسته ترین مجتهدان زمان خود بود.

کلاس درس آیت الله فاضل شربیانی در نجف اشرف طراوت خاصی داشت. و عالمان بزرگی را پرورش و تحویل جهان اسلام  داد. از شاگردان علامه فاضل شربیانی می توان به:
    آیت الله قاضی طباطبایی
    آیت الله میرزا حسین فقیه سبزواری
    آیت الله شیخ عباسقلی رضوی
    آیت الله سید حسن اصفهانی
    آیت الله حاج سید یونس اردبیلی
    آیت الله شیخ محمد ولی رضوی ارومی
و دهها عالم برجسته دیگر نام برد. که شاگردی ایشان برای آنها افتخاری بس بزرگ به حساب می آمد.

آیت الله فقیه سبزواری

آیت الله حاج شیخ محمد ولی رضوی سولدوزی

 آیت الله حاج شیخ عباسقلی رضوی سولدوزی

آیت الله سید حسن اصفهانی

آیت الله حاج سید یونس اردبیلی

آثار

علامه فاضل شربیانی در فقه و اصول چندین کتاب را به رشتهٔ تحریر در آورد از جملهٔ آنها:

    التقریرات / گزارشها
    گوشه نگاری بر کتاب المکاسب شیخ انصاری
    گوشه نگاری بر کتاب الرسائل شیخ انصاری
    رسالهٔ عملیه
    شرح معلقات السبع
    کتاب بزرگی در اصول فقه
    کتاب فی الصلاة
    کتاب المتاجر
    وسیله النجاة رسالة عملیة
    هدایة العباد رساله علمیه

علامه در بیان علما

اشتهار وفات حضرت فاطمه (س) تا عهد علامه فاضل شربیانی مشهور به روایت اربعین بود ولی نظر ایشان قول ۷۵ روز بعد از رحلت پیامبر اکرم طبق اسناد معتبر است. حجاج در آن زمان از طریق عراق به خانه خدا و مدینه که در آن دوره در دست ال رشید بود می‌رفتند که ال رشید حجاج را غارت و اذیت می‌کردند که علامه فاضل شربیانی حکم تحریم آزار و اذیت حجاج را امضا نمود.

در باره کرامات وی علامه بادی می‌فرمایند در سال ۱۶۵۷ حکومت عراق می‌خواست حرم حضرت علی را تعمیر نماید که جسد ایت الله فاضل شربیانی نودار گشت که در ۱۷ رمضان سال ۱۳۲۲ وفات یافته بودند دیدند به همان نحوی که دفن شده تمام کفن در بدن بدون اینکه چیزی در آن بپوسد در قبر موجود است. در حالی که در آن سال ۳۵ سال از وفات وی می‌گذشت. وچون هوای خارج به کفن رسید تغیر یافت ولی در بدن وی تغیری پدید نیامد. پس کفن را تجدید کرده وقبر شریفش را بنا نمودند.

از علامه طباطبایی نقل شده است: گروهی توطئه کردند و روش عرفانی و الهی و توحیدی مرحوم آخوندملاحسینقلی همدانی را به باد انتقاد گرفته در عریضه‌ای به مرحوم شربیانی نوشتند که ملا حسینقلی همدانی روش صوفیانه در پیش گرفته است. مرحوم فاضل شربیانی نامه را مطالعه فرمود و قلم را برداشته زیر نامه نوشت کاش خداوند مرا مثل آخوند صوفی قرار بدهد. او با مسافرت‌های خود به امام زاده‌های واجب التعظیم شیعیان را متوجه این وظیفه ولایی کرد و با تاکید به تعطیل کردن مغازه‌ها و راه انداختن دسته عزاداری این سنت حسنه را بنا نهاد.

آیت الله بهجت می‌فرمود ایشان خیلی حلیم بود. اگر به کسی چیزی هم نمی‌داد طرف با رضایت از پیش ایشان می‌رفت. زمانی می‌خواست از کوفه به قصد زیارت کربلا برود طلاب محتاج دور او را گرفتند و ایشان هم هر چه داشت به آن‌ها داد. فقط مقداری برای هزینه راه برای خود برداشت و با ملاطفت به طلاب گفت: اگر خدا برساند باز هم می‌دهم !سال‌ها پس از فوت این مجاهد نستوه در ۱۳۵۷ ق دولت عراق تصمیم گرفت راه‌هایی را که در اطراف حرم مطهر برای دفن اموات در نظر گرفته شده بود مسدود کند. در این عملیات اجساد تعدادی از علما ظاهر شد و ازآن جمله پیکر شریف آیت الله فاضل شربیانی بود که بعد از ۳۵ سال هیچ تغییری در آن پدید نیامده بود. بار دیگر در ۱۳۸۲ ق. هنگام مرمت قبور، جسد مطهر ظاهر شد که در آن وقت شصت سال از رحلت ایشان می‌گذشت و هنوز پیکر مطهرشان سالم مانده بود.
وفات

شیخ هادی آل کاشف الغطا می‌گوید: فاضل شربیانی در روز جمعه ۱۷ رمضان سال ۱۳۲۲ هـ. ق/ ۱۹۰۴ م (و گفته شده در ۱۳۲۳ هـ. ق) چشم از جهان فرو بست. در این سال مرض کولرا در عراق و در شهر نجف منتشر شده بود و به این علت ادارهٔ بهداشت عمومی انتقال جنازه‌ها را به نجف و دفن در صحن علوی مطهر را منع کرده و شهر نجف و بیرون آن را قرنطینه کرده بودند. اما حاج عطیه ابو گلل یکی از رهبران نجف اصرار کرد تا پیکر ایشان در صحن مطهر به خاک سپرده شود و بدین وسیله وی موفق شد تا فاضل شربیانی را در صحن علوی مطهر دفن کند.

 ویکی پدیا

منبع: سایت شربیان